Column Bert Heikens, huisarts (april 2023)

Kladblok

Ik kan er niet aan voorbij gaan: het dreigende tekort aan huisartsen. Het schijnt dat binnen 6 jaar bijna een derde van de Nederlandse huisartsen met pensioen gaat. En maar liefst 60% van de praktijken heeft een patiëntenstop. Er zijn her en der in den lande inmiddels steeds meer commerciële partijen die praktijken hebben overgenomen om de tekorten op te vullen. In deze praktijken werken veelal parttime werkende artsen die ook nog weleens wisselen van praktijk. Het gevolg: de patiënt heeft geen vaste huisarts meer. De afgelopen tijd zie ik een duidelijke toename in de zorg rond thuiswonende ouderen bij wie dat eigenlijk niet meer verantwoord is of zelfs helemaal spaak loopt. Met – de soms overbelaste – thuiszorg probeer je het nog te redden. Een verzorgingshuis is er niet meer, want die zijn inmiddels helaas allemaal gesloten. Het is vaak stressvol werk, aangezien alle complexe vraagstukken in deze categorie belanden bij de huisarts. Ook heb ik vaak mijn handen vol aan het zorgen voor mensen met ernstige psychische problemen. Ik kan ze niet meer op tijd ergens naartoe verwijzen. Gevolg: de huisarts en zijn praktijkondersteuners verlenen de zorg tot de patiënt bij de juiste instantie in beeld is. Dat leidt geregeld tot onverantwoorde risico’s en trekt een zware wissel op zorgverleners. Ik sprak afgelopen week een collega die mij iets opvallends vertelde. Ze heeft ’s nachts een kladblok op haar nachtkastje liggen. Als ze ’s nachts wakker is en er schiet haar iets te binnen om bijvoorbeeld een zorgprobleem met ouderen op te lossen, dan schrijft ze dit direct op. Hoe erg kan het worden? Dit is inmiddels de dagelijkse realiteit en daarmee hebben we een groot probleem. Immers, onze gezondheidszorg drijft voor een groot deel op de huisartsenzorg middels onze “poortwachtersfunctie”. Voor circa 5% van het budget van de totale gezondheidszorg, zien wij zo’n 95% van alle klachten. Je moet er niet aan denken dat dat verdwijnt. Dan is de zorg per direct niet meer betaalbaar en ook niet meer laagdrempelig beschikbaar.