Column Emile Koopmans, architect (juni 2023)

Wie schrijft die blijft

Dit gebouw gaat in de toekomst bezocht worden door duizenden mensen, sprak mijn opdrachtgever. Want wat wij hier bij de Vagron doen, is volstrekt uniek. Het proces van afvalscheiding is een technisch hoogstandje en iedereen wil dat zien. Daarvoor gaan we groepen rondleiden en we starten bovenin. Om daar te komen moet iedereen eerst met een lange trap omhoog. En die trap moet bijzonder zijn.

Zo werd ik, begin 2000, aan het werk gezet. Een hele lange trap. Fascinerend! De uitdaging zat natuurlijk in de beloopbaarheid. Men moest niet doodmoe bovenkomen. En toch was die lange lengte iets wat ik wél wilde laten zien. Daarom besloot ik de trap beneden breed te beginnen en bovenin smal te eindigen, waardoor de trap van beneden af nóg langer leek. Maar om vermoeidheid te voorkomen plaatste ik de tussenbordessen niet op een vaste afstand. De onderste trap werd de langste, de bovenste de kortste. Dan was je bovenin nog fit genoeg voor de rondleiding. Het trap-spektakel werd door mij nog versterkt door schots en scheef staande staketsels bij de leuning.

Koningin Beatrix mocht het gebouw openen en als eerste de lange trap beklimmen. Het was een zinderend hete zomerse dag. Ik schreef er al eerder over (zie column Blamage, juni 2019). Na afloop stonden alle bobo’s in een feesttent aan statafels opgesteld. Aan elke tafel had de Koningin een belangstellend praatje. De architect was als laatste aan de beurt om Beatrix te woord te staan. Het duurde maar en het werd steeds warmer, maar ik had voldoende tijd om de naam van de trap te oefenen, want over die naam struikelde ik steeds. Ah, zei ze, toen ze eindelijk bij mij was, u bent de architect van die bijzondere trap. Hij is prachtig, zei ze, en wat heeft u er een leuke naam aan gegeven: Spektakel van Staketsels, sprak ze zonder te haperen, in één keer goed. Kijk, dáár ben je nou koningin voor.

De staketsels staan er inmiddels als kadavers bij. Want het gebouw wordt gesloopt. En daarmee verdwijnt de trap ook. Wat jammer. Het doet pijn. Een bezoek aan de vuilstort zal nooit meer hetzelfde zijn: direct na de brug over het Winschoterdiep een bocht naar rechts en een blik naar links. Daar stond hij. Dus schrijf ik het verhaal van de trap maar een keertje op. Want wie schrijft, die blijft …. wel.