Reclamebelasting in Haren? “Maak het centrum niet kapot”

Op 24 april werden winkeliers en overige ondernemers in Haren nogal verrast door een brief van de gemeente Groningen, die aankondigde per 2024 belasting te willen heffen op reclame-uitingen. Veel is er nog niet bekend en het is nog maar een voornemen van het College van B en W. Desondanks zorgt de brief voor tumult en wrevel bij ondernemers. Om niet te zeggen: ‘de beer is los’.

Inkomstenbron
Ondernemers spreken onderling hun ongenoegen uit, waarbij het belangrijkste gevoel is: waarom moeten ze ons hebben? Die vraag is wel een beetje te begrijpen, want het plan komt (1) uit de lucht vallen en verder (2) hoeft de gemeente zelf helemaal geen kosten te maken voor reclameborden, die via belasting zouden moeten worden terugverdiend. Het lijkt er dus op dat ondernemers willekeurig zijn uitgekozen om als nieuwe inkomstenbron te dienen. Onbevestigde schattingen gaan uit van een jaaropbrengst van 2 tot 6 ton. In een ‘brief op poten’ hebben ondernemersorganisaties in de gehele gemeente hun ongenoegen aan het College laten blijken.

Regels
De andere kant van het verhaal: de gemeente zegt wél een inhoudelijk argument te hebben om deze stap te willen zetten. B en W vinden dat reclame-uitingen op een ongewenste wijze ‘overheersend zijn’ en ‘belastend’ voor de openbare ruimte. In een toelichting zegt men: “Deze nieuwe belasting moet bijdragen aan het terugdringen van de hoeveelheid aan reclame-uitingen in de gemeente Groningen.” De belastingmaatregel is dus geen melkkoe, maar een middel om het aantal reclame-uitingen terug te dringen. Dat klinkt plausibel, maar je kunt je afvragen of dit een zuivere redenatie is. Immers, je kunt de beperking van reclame ook afdwingen met gedragsregels. Daar lijkt B en W nu niet voor te kiezen.

Inventarisatie
Het voornemen staat niet op zichzelf, want B en W willen ook de precariobelasting (gebruik van openbare ruimte voor bijvoorbeeld terrassen en uitstallingen) verhogen, ook met als doel om de openbare ruimte rustiger te maken. In Haren vragen ondernemers zich af of dit dorp nu niet over één kam geschoren wordt met de stad. Immers, waar de stad misschien wordt overheerst door reclameborden is dat in Haren bepaald niet het geval. Inmiddels is een extern bedrijf uit Duiven begonnen met de inventarisatie van reclame die zichtbaar is vanaf de openbare weg. Daarna zal de gemeente het idee gaan uitwerken en zullen de financiële gevolgen bekend worden.

Reactie Ondernemend Haren
Voorzitter Henk Broekema (foto) van Ondernemend Haren is pissig en zegt: “De maat is vol, dit kun je niet maken en ik zal uitleggen waarom. Ondernemers hebben het al erg zwaar gehad door de pandemie en houden soms het hoofd nog maar net boven water. En dan worden ze net nu het weer wat beter gaat willekeurig gepakt om een belasting te betalen ten behoeve van de algemene middelen.” Broekema gelooft niets van het argument dat de belasting helpt tegen wildgroei van reclameborden. Hij zegt: “Onzin, want om die te voorkomen heeft de gemeente in 2021 een reclamenota gemaakt waarin beleidsuitgangspunten en de regels voor reclame-uitingen in de gemeente Groningen worden beschreven.” Ten slotte zegt Broekema: “De gemeente heeft diverse plannen met betrekking tot duurzaamheid, energietransitie en circulaire economie waar ze de medewerking van de ondernemers hard bij nodig heeft, waar de ondernemers aan mee willen werken, wat hen veel geld kost en dan worden ze nu getroffen om nog eens extra bij te dragen aan de algemene middelen om tekorten aan te zuiveren.” Hij voegt er cynisch aan toe: “Wanneer er voor de ondernemer geen verdiensten meer zijn, verdwijnen vanzelf de reclameuitingen; leegstand zal dan ongekende vormen gaan aannemen. Je maakt de leefbaarheid van het centrum van het dorp dan vanzelf kapot.”