Column Old Go (december 2017)
Onnen snakte naar water
Onnen snakt naar water. Een zinnetje uit het Nieuwsblad van het Noorden van 1949. Het artikel meldt dat “de waterbakken droog zijn, het water om ze schoon te maken moet van ver worden aangevoerd wat de schoonmaak van scholen en andere openbare gebouwen sterk bemoeilijkt.” Een regenbak was een gemetselde bak meestal tegen het huis aan waarin regenwater voor huishoudelijk gebruik werd opgevangen. Om schoon water te krijgen hadden veel huizen boven het woongedeelte een pannendak. Het jaar daarvoor meldt dezelfde krant in november, toch het natste jaargetij, dat de veehouders in Onnen in de problemen zitten omdat de putten waaruit het vee gelaafd wordt totaal droog staan.
In 1935 was in de Onnerpolder het pompstation van provinciaal Groningse waterleiding geopend dat de provincie van water voorzag, met uitzondering van de stad Groningen, Haren en Winschoten die al waterleiding hadden. Daarbij was het niet zo dat elk huis een aansluiting had, in veel gevallen zullen huishoudens op een openbare kraan aangewezen zijn geweest. Groningen en het kerndorp Haren kennen sinds 1881 waterleiding. In Onnen en Noordlaren zou dat nog 70 jaar duren. Aansluiting in de buitengebieden was onrendabel, stukje bij beetje is de leiding uitgebreid, de Hoge Herenweg in Appelbergen in 1950. Nog in 1960, bij de 75.000ste aansluiting in de provincie, zijn er verspreide huizen in de provincie niet aangesloten. Het is gek te zien dat in de dertiger jaren Ter Apel bluswater uit Onnen gebruikte, terwijl Onnen en Noordlaren, die uitkijken op het pompstation, tot 1950-51 op leidingwater moesten wachten. Daarmee lag Noordlaren overigens voor op het toeristische Zuidlaren. Ook bij andere nutsvoorzieningen, zoals de riolering waren de buitengebieden als laatste aan de beurt. De rioleringen in Onnen en Noordlaren zijn in 1953 aangelegd. Dit was een open riool dat zonder zuivering rechtstreeks via de haventjes op het Zuidlaardermeer en het Drents diep loosde. Dat gaf voor Onnen problemen toen een paar jaar later een dam de haven afsloot. Gas, water, licht en riolering, het is zo vanzelfsprekend voor ons. Nog geen 70 jaar geleden was dat anders.
Ingrid Smit
Geen reacties