
Analyse – Het rommelt in Haren: zonneparken geven stof voor discussie
Zoals eerder in Haren de Krant (en op deze website) gemeld: veel inwoners van de voormalige gemeente Haren voelen zich door de gemeente Groningen overvallen met een beleidsvoornemen over de aanleg van grote zonneparken. Kortgezegd komt het erop neer dat Groningen met een groene stift zeven vlakken op de kaart rond Haren heeft ingekleurd en in de legenda daarvan heeft geschreven, dat op die locaties zonneparken tot 10 hectare wenselijk zijn. Zie onder. De grondeigenaren weten hier nog niet van.
Is het ‘duurzame piraterij’ of is het juist doortastend optreden voor schone energie? Beide opvattingenzijn in de samenleving te horen. Met het groene college van Groningen nemen de kansen toe voor duurzame initiatieven, maar het gevolg daarvan is dat er ook moet worden getornd aan landschap en de omgevingsvisie. Dat laatste is feitelijk een landschappelijke schets, waarin menselijke belangen in harmonie moeten worden gebracht met natuurlijke belangen. Als je in een landelijk gebied tien hectare vrijmaakt voor de bouw van duizenden zonnepanelen, is een botsing tussen verschillende belanghebbenden niet te vermijden. In een democratische samenleving gebeurt dit op veel meer beleidsterreinen. Het is dan voor een (lokale) overheid zaak om het spel handig te spelen. Je zou dan kunnen komen tot compromissen, waarin alle partijen zich herkennen.
Verwijt
Het verwijt dat Groningen nu ten deel valt is, dat men voor het beleidsvoornemen vrij koud en kil de groene stift ter hand heeft genomen en aan het inkleuren is gegaan, zonder betrokken inwoners hierbij te betrekken. Een beleidsstuk is dan veel sneller klaar, omdat je geen oeverloze discussies met inwoners hoeft te voeren. Maar het ‘nawerk’ zou wel eens veel langer kunnen duren. Waarom? Omdat de inhoudelijke argumenten (voor of tegen) van inwoners nog eens worden aangevuld met wrevel en frustratie, omdat men zich in de eerste fase gepasseerd (en soms zelfs geschoffeerd) voelt. Het maakt discussies troebeler. Het ziet ernaar uit dat inwoners van Haren zich daarom nu extra schrap zetten tegen de plannen van de gemeente om haar duurzaamheidsdoelstellingen te halen met zonneparken tot 10 hectare groot.
Welke spelers?
Als we nu weer even inzoomen op deze Harense kwestie zien we een paar belangrijke spelers op het veld staan.
1.De gemeente als beleidsmaker.
2.De gemeenteraad als controleur van beleid.
3.Bouwers van zonneparken.
4.Inwoners van Haren en omgeving.
In de gemeenteraad van Groningen zitten twee oud-raadsleden van de gemeente Haren: Ietje Jacobs (VVD) en Hans Sietsma (Groen Links). De raad heeft zich over het groene stiftenplan nog niet kunnen uitspreken. Het wordt interessant om straks te zien hoe zij zich in deze discussie gaat opstellen. Maar er zullen vast ook oud-raadsleden van Haren zijn, die zich afvragen of wethouder Philip Broeksma (foto) (GL) wel gelijk heeft als hij zegt dat het huidige beleid voortborduurt op ‘Harens beleid’. Zijn er stukken waaruit blijkt dat Haren destijds al droomde over groene stiften en zonneparken? Er wordt door oud-politici al gezocht naar die bewijsstukken. Maar belangrijker is de vraag of zonneparken werkelijk zo belangrijk zijn voor de duurzaamheidsdoelen, dat inwoners de ‘glazen deken’ maar voor lief moeten nemen. Als iedereen alleen maar zijn eigen belang nastreeft (uitzicht) dan wordt het wel heel moeilijk om duurzame energie op te wekken. Immers, windmolens en kernenergie zijn ook al omstreden. Is Haren dus een ‘nimby’-dorp? Het wordt interessant om te zien of kritische Harenaars ook met alternatieve opties komen om de ‘glazen deken’ te weren. Of dat ze alleen maar zeggen: nimby (= Not in my Backyard).
Wethouder Philip Broeksma (GL)
Proces en inspraak
In een artikel in Dagblad van het Noorden werd eerder deze week duidelijk dat enkele grondeigenaren niets wisten van de plannen. Dat mag wel een bewijs zijn voor het feit dat de kaart is ingetekend zonder ruggenspraak met inwoners en directe belanghebbenden. En dan kom je als vanzelf op het onderwerp: proces. Kritische Harenaars (zoals Stichting Landelijk Gebied Haren) slaan alarm, omdat ze vinden dat Groningen het spel niet netjes speelt. Er wordt zelfs gesuggereerd dat op de gemeentelijke website bewust nogal vaag wordt gedaan over de wijze waarop burgers kunnen reageren op de ideeën. De reactietermijn was erg kort en viel bovendien deels in de lockdown en de kerstperiode. Dat is vast geen kwade opzet, maar het is tegelijk wél onhandig. Het maakt Harenaars ‘franterig’ en argwanend. En dan kunnen Harenaars zich diep vastbijten in kwesties en dan heb je er als gemeente heel wat werk van. Daarvan was recent de discussie over Diftar een mooi voorbeeld, waarin Burgercomité Haren voorging in de strijd. Het leverde de gemeente veel nawerk en zienswijzen op.
Kortom
Een groene stift, geen burgers erbij betrekken en bovendien op deze manier een gevoelig onderwerp (ingreep in het landschap) aankaarten: het zijn ingrediënten voor stevige discussie, waar Harenaars zich (zoals het nu lijkt) grondig op zullen voorbereiden. Er worden door Stichting Landelijk Gebied Haren gezamenlijke plannen gemaakt om de gemeente van repliek te dienen. Als het landschap (in de ogen van veel Harenaars) wordt aangetast, dan moet daarvoor wel een verdraaid goede reden zijn. Als die er is, zal de gemeente die waarschijnlijk beter moeten uitleggen. Want op deze manier ligt strijd in het verschiet.
In Haren de Krant van januari 2021 komen we op het onderwerp terug.
12 reacties