Opinie: Als ik er maar vanaf ben-mentaliteit goed zichtbaar op Raadhuisplein

Beter kun je de ‘als ik er maar vanaf ben-mentaliteit’ niet in beeld brengen. Bij de bakken van de kledinginzameling voor het goede doel aan het Raadhuisplein troffen we dit tafereel vrijdag aan. De bak wordt door sommige mensen kennelijk gezien als een dumpplaats voor afval, maar dan wel voor het goede doel. Dat dan weer wel. Laten we eens ingaan op hetgeen we hier eigenlijk zien.

Toegegeven, de bakken zijn niet bijtijds geleegd, omdat waarschijnlijk meer mensen dan voorzien hun kleding hebben ingeleverd. Je zou dus kunnen zeggen dat een volle bak bewijst dat veel mensen in Haren bereid zijn om moeite te doen voor minderbedeelden. Vanaf het moment dat de bak tot de rand is gevuld, wordt echter een heel ander instinct wakker geschud: ‘Ja hoor eens even. Ik wil best moeite doen voor de arme zielen in deze wereld, maar er zijn grenzen. En die zijn nu bereikt. Ik ga die zak met mijn medeleven echt niet weer meenemen naar huis. Ben je mal? Dan staan ze daar weer in de weg.’ Deze gedachtegang hebben we natuurlijk verzonnen en uitvergroot, maar ze benadert de werkelijkheid vast wel aardig, denken we. Dus wat doen de mensen? Ze dumpen de zakken nijdig naast de bakken, waarmee ze de ophaaldienst een visuele sneer geven: ‘Dan had je maar op tijd moeten komen om de bak leeg te maken’. Dat men zich op dat moment schuldig maakt aan afval dumpen weet men wellicht niet. Maar dat het geen gezicht is kan men zelf wél zien. En dan ligt daar ook nog een matras. Die hoort natuurlijk niet thuis in de bakken. Maar als je er nu toch staat met je auto, dan is de verleiding wel heel groot. Scheelt weer een ritje naar de vuilstort. Dus in ruil voor al je goede gaven neem je het recht om ook die matras maar even neer te leggen. Als je wegrijdt denk je vast: ‘weer een bijdrage geleverd aan een betere samenleving’.

Dit gedrag is ook geregeld te zien bij glasbakken. Dozen, maar ook losse flessen, worden ernaast geplaatst en niet zelden wordt het daar een tapijt van scherven. Mensen zijn verwend en kunnen kennelijk niet omgaan met teleurstellingen (‘bak vol, shit’). Oude kleding of flessen mee terug nemen naar huis en afwachten tot er weer ruimte is in de bakken? Die maatschappelijke hoffelijkheid lijkt soms ver te zoeken. Hopelijk herkennen mensen zich in deze schets en zien zij opeens hoe vreemd zij zich in dezen gedragen. Ja, we weten het, dit is een moralistische overpeinzing. Onaangenaam misschien en met geheven vingertje. Maar we konden even geen andere manier vinden om dit bespreekbaar te maken.