Harense imker vertelt: De magie van het bijenvolk

Raymond Veenstra is leraar marketing aan het Alfa-college en heeft de gave van het woord. Zoals hij voor de klas marketingstrategieën onthult, zo praat hij ook vol passie over zijn hobby: bijen. “Een bijenvolk is heel democratisch en dapper”, zegt hij met een stralende lach. “Een bij steekt en sterft als hij zijn volk wil beschermen tegen indringers. En als het gevaar erg groot is, komt zelfs het hele volk in verzet.”

Volkjes
Je kunt Raymond vaak vinden in de buurt van het Scharlakenbos waar zijn twee kasten staan opgesteld. Hij werkt nu aan het inzaaien van veldbloemen, waar de bijen van houden. “Het is sinds kort mijn hobby en ik kan je vertellen: het is veel werk om een bijenvolk in leven te houden. Maar ook erg mooi om te doen.” Vorig jaar kocht Raymond zijn eerste twee ‘volkjes’ (zoals hij ze liefkozend noemt) maar één daarvan sneuvelde in de winter. “Ik had volgens mij alles goed voorbereid: ziektebestrijding, genoeg voedsel, mooie kasten in Haren…maar één volkje heeft het niet gered, daar heb ik veel van geleerd. Ik heb nu weer twee volkjes en daarmee ben ik druk, zo’n drie uur in de week. Lekker buiten in de natuur bezig.”

Magie
Een bijenvolk (honingbijen) is kwetsbaar voor ziektes (zoals Varroa), pesticiden, kou, vocht en bedreigingen door bijvoorbeeld de Aziatische hoornaars. De koningin leidt het volk en offert zich op als het volk haar niet meer ziet zitten. “Heel democratisch”, zegt Raymond. “Als het volk het wil, wordt een nieuwe koningin in het broed gemaakt.” De imker faciliteert het bijenvolk allereerst door het bieden van de juiste huisvesting (kasten met bakken waar honingraten kunnen worden gevormd om honing te maken). De imker moet ziektes voorkomen en bijvoeren in de winter. Verder is het volk zelf altijd bezig met voortplanten, bestuiven en voedsel opsporen. “In de kast communiceren de bijen met elkaar”, zegt Raymond. “Ze overleggen waar ze interessante voedselbronnen hebben ontdekt in de omgeving en leggen elkaar de routes uit waarbij zij zich oriënteren op de stand van de zon. Dat is de magie van het bijenvolk.”

Vandalen
Bij de eerder genoemde bedreigingen ontbrak er nog één: de mens. In februari hebben vandalen Raymond’s bijenkasten omver getrapt. Hij zegt: “Toen ik dat ontdekte, was ik werkelijk woedend. De kasten hebben dagenlang open gelegen en het volk was op sterven na dood. Er zat nog een beetje leven in en ik heb het als het ware kunnen reanimeren. Ik denk dat jongens die in het bos rondhangen dit hebben gedaan, maar ik kan het niet bewijzen. Ik heb nu een paar wildcamera’s opgehangen, dus zal het wel beter gaan. Ze hebben ook gevaar gelopen, want het volk had in verzet kunnen komen en ze kunnen aanvallen. Dan waren ze echt te pakken genomen.”

Belangrijk
Nu het zomer wordt zijn de bijen weer heel actief. In de zwermtijd maken ze vluchten van kilometers ver waar ze voedsel vinden. Lindehoning verwacht Raymond dit jaar niet wegens de droogte, maar wel bramen- en bloemenhoning. “Uit één kast haal ik ongeveer 25 grote potten honing, daar word je niet rijk van. Ik vertel het verhaal over mijn bijen om mensen te laten zien dat er veel magie en werk zit in een pot honing. Maar ook om ze te laten inzien dat bijen erg belangrijk zijn voor de biodiversiteit.”