Column Bert Heikens, huisarts in Haren – januari 2020

PSA, nee of ja?

Tijdens het spreekuur vraag ik geregeld bloedonderzoek aan. Afhankelijk van de klacht moet ik dan een beslissing nemen wat ik dan allemaal laat bepalen in het bloed. De meeste mensen denken dat het dan gewoon handig is om zoveel mogelijk mee te nemen daarin, zodat je zoveel mogelijk kunt uitsluiten. Hier schuilt nu juist het gevaar. Ik zal u dat uitleggen aan de hand van een veelgevraagde bepaling, het PSA bij mannen. De PSA-bepaling zegt iets over de prostaat bij een man. Het PSA stijgt als je ouder wordt ten gevolge van een groter wordende prostaat. Maar het kan ook duiden op prostaatkanker. Hoe kun je er nu achter komen of je als man prostaatkanker hebt, of beter nog, hoe kun je het uitsluiten? Moet je het testen? Het beantwoorden van deze vraag is niet zo eenvoudig als het lijkt. Het PSA kan verhoogd zijn bij een test, maar dat hoeft dan niet automatisch te betekenen dat u prostaatkanker hebt. Je moet dan meestal naar het ziekenhuis voor verdere onderzoeken en dat kan erg belastend zijn. Ook bestaat er een risico op complicaties ten gevolge van die onderzoeken. Een normaal PSA is geruststellend, alhoewel er dan toch een kleine kans is dat er alsnog kanker is. Als huisarts raden wij mannen aan om zich eerst eens goed in te lezen om de juiste keuze te kunnen maken. Ga hiervoor naar de website thuisarts.nl en zoek dan op prostaatkanker. U vindt daar dan de keuzehulp: “testen op prostaatkanker ”. Heeft u klachten of komt prostaatkanker in uw familie voor? Neem dan altijd contact op met uw arts.