Column Emile Koopmans (architect) januari 2023

Architecten zijn dapper!

Na het commentaar van de vakbroeders op mijn vorige column, waarin ik sommige ontwerpen neerzette als ontstaan uit onzekerheid, kan ik architecten (en andere ontwerpers) nóg een eigenschap toevoegen: dapper. Niet om het goed te maken, nee, het is écht zo. Want bij elke ontwerpopdracht is dapperheid vereist. De ontwerper gaat aan de slag en komt er achter dat de opgave moeilijker is dan hij dacht. Maar de goede ontwerper stopt niet, want het moet en zal lukken! Dat is dapper. Toch gaat het soms mis; drie voorbeelden.

Ooit had ik in een onbewaakt ogenblik beloofd om, voor het afscheid van een collega, een beeld te boetseren van het hoofd van de pensionado. De man was een kleine corpulente gezellige levensgenieter. Hij had een mooie dikke doorleefde kop met een vriendelijke uitstraling. Dat moest lukken, dacht ik. Maar gaandeweg het boetseren lukte het mij niet om de gelijkenis te krijgen. Sterker nog: ik zag steeds vaker Churchill in het beeld. De kop leek niet op de pensionado, maar wel op Churchill. Ik ging dapper door, maar wat ik ook probeerde, het bleef Churchill. Op een gegeven moment ben ik gestopt, ik ben per slot ook geen beeldhouwer.

Of hebben echte beeldhouwers dit ook wel eens? Onlangs zag ik een foto in de krant van het standbeeld van de componist en dirigent Cornelis Dopper, in Stadskanaal. Het kan niet anders dan dat die beeldhouwer, tijdens zijn arbeid, dezelfde ervaring had als ik. Hij moet, tijdens het houwen, steeds de kop gezien hebben van Gerard Joling! Het kan niet anders. Deze beeldhouwer is vast te vroeg gestopt. Of leek de echte Dopper misschien op Joling? Zie de foto’s op mijn site.

Vanuit het ideaal, mijn wensdroom, dat architecten dapper zijn en doorgaan tot het gaatje, word ik helaas ook vaak teleurgesteld. Er zijn namelijk ook architecten die wél te vroeg stoppen. Zoals in de rommelpot op het Nesciopark in Haren. Man, man, wat een geknutsel. En tóch kun je zeggen dat die architecten dapper zijn. Dat ze met zo’n chaos voor de dag durven komen.