Column Hein Bloemink – maart 2025

Feest

Voor mijn werk kwam ik onlangs bij een vrouw op hoge leeftijd, die ik wilde vragen of ik haar mocht interviewen over het onderwerp eenzaamheid. Ik wist dat zij naast fysieke ziektes ook leed onder gevoelens van eenzaamheid. Wat er toen gebeurde heb ik in mijn hele loopbaan niet eerder meegemaakt. Ze zei dat een interview niet meer mogelijk zou zijn, omdat ze begin april zou overlijden. “Ik krijg euthanasie”, verklaarde ze alsof het om een cadeautje ging. “Ik ben klaar met het leven, want ik lijd door mijn ziekte en de eenzaamheid. Ik wil zelf de regie over het einde.” Ik zag dit niet aankomen, maar was gek genoeg niet van slag. Dat kwam door de verpletterende logica van haar mededeling. Ze vertelde dat ze al maanden met dit idee bezig was geweest en dat had mede te maken met de totale en verstikkende afhankelijkheid die zij nu ervoer. Ze kon nagenoeg niets meer zelf en onlangs bleek dat ze ook niet altijd haar ontlasting kon ophouden. In de lift was het helemaal misgegaan en ondanks geruststellende woorden van haar verzorgers had ze het als het absolute dieptepunt van vernedering ervaren. Ineens kon ik mij helemaal voorstellen dat zij zich verheugde op de datum waarop de arts haar zou komen verlossen. Ik zei haar dat het fijn was dat de euthanasiewet haar de ruimte geeft om dit te doen en dat de SCEN-arts haar klemmende verzoek heeft ingewilligd. “Toch is er nog een risico”, zei ze. “Als ik morgen een hersenbloeding krijg en me op de afgesproken datum niet meer herinner dat ik dit zo graag wil, dan gaat het feest niet door.” We lachten samen om dat woordje ‘feest’. Veelzeggend. Hoe bizar: als haar situatie door een hersenbloeding nóg verder achteruitgaat, zal haar wens om te overlijden niet worden vervuld. Regie over het levenseinde: het blijft een worsteling voor ons collectieve geweten.