Huub van ’t Hek wil Claus een stem geven

In Haren de Krant van oktober, die momenteel wordt verspeid openden we met het verhaal van Huub van ’t Hek. In 1981 had deze Harenaar lange ontmoetingen met Claus von Amsberg, de echtgenoot van koningin Beatrix. “Zo is het”, zegt Huub,  “Ik ontmoette Claus von Amsberg en niét Prins Claus der Nederlanden. Die heeft in mijn ogen nooit bestaan.” De laatste weken was er tumult rond Van ’t Heks ontmoetingen met de prins-gemaal. Juist nu ook politiek vraagtekens worden geplaatst bij het systeem van de monarchie. Van ’t Hek zegt slechts één doel te willen dienen: Claus von Amsbergs stem laten horen tijdens de actuele discussie over de monarchie.

Wat werd er besproken door prins Claus en Huub van ’t Hek? In de gesprekken is volgens de Harenaar met het jasje uit en de benen op tafel gesproken over onderwerpen als scouting, opvoeding, democratie en monarchie. Gaandeweg werd het hem duidelijk dat hij een ziener tegenover zich had. “Deze man had zo’n groot verstand, hij wist precies hoe het zat. Hij had de  Duitse democratie in 1945 ervaren als de ultieme bevrijding van de mens. Daarom staan monarchie en democratie haaks op elkaar. Dát was wat hij me duidelijk wilde maken. En dat hij als het ware gevangen zat in de gouden kooi van de monarchie. Tragiek voor de democraat pur sang!” Huub van ’t Heks uitlatingen van deze strekking in het recent verschenen boek “Wie ben ik dat ik dit doen mag” van Dorine Hermans werden niet gewaardeerd door de RVD. “Logisch”, zegt de Harenaar. “De RVD is er om de mythe van de troon en de monarchie in stand te houden.”

 

Huub van ’t Hek had zijn ontmoetingen met Claus von Amsberg als redacteur van het blad Scouting Magazine, het verenigingsblad van Scouting Nederland. Van die vereniging zou Claus beschermheer worden. Maar het contact ontwikkelde zich al snel tot een vrijelijke uitwisseling van ideeën over opvoeding, vaderschap, rolwisseling, (oranje)huiselijke omstandigheden en het verschil tussen democratisch en monarchaal denken. “Democratie bestaat bij de gratie van openbaarheid en controle. Alles en iedereen wordt gekozen. Benoemingen zijn uit den boze”, zegt  Huub van ’t Hek, “In een monarchie daarentegen is controle uitgesloten, speelt niets zich meer in de openbaarheid af en alles en iedereen wordt benoemd.  Zie je hoe die twee zich dus helemaal niet met elkaar verdragen?” Claus wist dat en had er de argumenten voor. Het was dus tragisch dat uitgerekend hij in die monarchie gevangen kwam te zitten. Toen duidelijk werd dat hij deze opvattingen had, heeft hij zich moeten neerleggen bij een leven op een zijspoor. Deze hoogbegaafde man kreeg onbelangrijke ceremoniële functies en mocht zich niet bemoeien met staatszaken of andere zaken van groot belang.

Bevrijding 1968

Volgens Huub van ’t Hek is het goed mogelijk dat de depressies van Claus  te maken hebben gehad met diens gevangenschap in het monarchale systeem. Door medicatie maakte Claus later een nogal suffe indruk en verdween hij voor een tijd naar Basel voor behandeling van zijn klachten. Huub van ’t Hek denkt er het zijne van. “Democratie was voor hem een bevrijdingstheorie”, zegt Huub, “In 1945  is Nederland niet bevrijd, maar in 1968, toen de eerste na-oorlogse generatie zich wilde ontdoen van de bezetting door het vooroorlogse politieke systeem, de Amerikaanse bezetting van Europa en de nieuwe bezetting door Europese instituties. In 1968 hebben wij gevochten voor een echte democratie waarin het volk invloed zou krijgen en keuzevrijheid. De acties van 1968 hebben ons land uiteindelijk de werkelijke bevrijding gebracht. Claus had dat al veel eerder heel scherp gezien.”

Visie van Claus

In het laatse boek van historica Dorine Hermans heeft Huub van ’t Hek voor het eerst verteld over de inhoud van de gesprekken die hij met Claus von Amsberg heeft gehad. Een storm van kritiek barstte los en hij wordt als bron ernstig gewantrouwd. Het deert hem niet. “Het bewijs dat die gesprekken hebben plaatsgevonden wordt mede geleverd door de RVD zelf. Geen enkel woord van wat ik heb gezegd, wordt door de RVD ontkend ”, zegt hij, “Maar dat daar gaat het mij niet om.  Waar het om gaat is dat ik in 2011 de stem van Claus opnieuw wil laten klinken. De visie van een groot man. Juist in deze tijd waarin de monarchie ter discussie staat en waar volgens mij het einde van de monarchie aanstaande zou kunnen zijn. Laat de argumenten van Claus hoe dan ook toe tot die discussie, dát is mijn appèl.”