Ijsbaan Glimmen in de knel: Hoe kon dit gebeuren? (lees hier het hele verhaal)

De ijsvereniging Glimmen leek haar plek in het dorp ineens kwijt te raken door een merkwaardige samenloop van gebeurtenissen. Men schaatst daar al zestig jaar omdat de gemeente Haren destijds zei ‘dat het mocht’ en moet nu haar clubgebouw verwijderen omdat de gemeente Groningen haar plicht doet en de wet volgt. Klinkt logisch maar doet ook pijn. De vereniging overleeft de tegenslag, maar vervelend is het wel. Wat is het verhaal achter dit verhaal?

De situatie
Sinds de jaren 60 liet men bij vorst een weiland aan de Meentweg onderlopen. Dan werd in een houten gebouwtje warme kwast geserveerd en klonk muziek uit krakerige speakers. De gemeente heeft vorig jaar vastgesteld dat er geen houten keet en andere spullen mochten staan en heeft inmiddels ingegrepen. Onder dreiging van een flinke dwangsom heeft de vereniging alles moeten weghalen.

De eigenaar
De emoties lopen op bij de eigenaren van het weiland, Femmy en Bonne Holwerda. Zij kochten de grond enkele jaren geleden juist om de ijsvereniging zekerheid te geven. “En nu worden we aangepakt door de gemeente en ontvangen we lange brieven van hun juristen”, zegt Femmy. “Hun boodschap is helder: het gebouwtje stond er illegaal en past niet in de bestemming ‘agrarisch met waarden’. Ons is opgedragen ons perceel leeg te maken. Ook de fruitbomen die we er door schoolkinderen lieten planten: weg! De gemeente Groningen helpt hier gewoon een dorpse vereniging om zeep en dat vinden we vreselijk. De werkwijze van hun handhaver vinden we zeer bedenkelijk.”

De historie
De kiem van deze frustratie vinden we in de jaren 60, toen de gemeente Haren het ijsbaantje aan de Meidoornlaan in Glimmen kwijt moest wegens woningbouw. In goed overleg wees men de ijsvereniging ‘een nieuwe plek’ aan en dat was dus het weiland aan de Meentweg waar het nu over gaat. Hoewel dit nooit formeel is vastgelegd heeft de ijsvereniging zich altijd ‘legaal’ gevoeld. De gemeente doneerde zelfs 2500,- euro toen de keet eens verbouwd moest worden en dacht mee met het bouwplan. Hoe legaal wil je het hebben, zou je zeggen.

De gemeente
Als we hier nu eens met de juridische ogen van de huidige gemeente naar kijken, zien we ineens geen ‘gezellig ijsbaantje’ meer maar een illegaal bouwwerk en illegaal geplante fruitbomen. De gemeente doet wat ze moet doen en handhaaft haar eigen Omgevingswet. Op het weiland blijkt sinds 2013 de bestemming ‘agrarisch met waarden’ te rusten (door gemeente Haren vastgesteld) en dat betekent dat het leeg moet zijn, omzoomd door houtwallen. Daar passen zelfs fruitbomen niet in. De gemeente zag in 2013 ook wel dat de ijsvereniging er was gevestigd en heeft daar in de beheersverordening melding van gemaakt. Het mocht ‘blijven zoals het was’, maar bij eventuele nieuwbouw moest er wél een omgevingsvergunning worden aangevraagd, waar de gemeente op voorhand positief aan zou meewerken. Die vergunning werd na nieuwbouw in 2015 nooit aangevraagd.

Wat zegt de eigenaar?
In woord en geschrift klinkt de boosheid van eigenaar Femmy Holwerda. Ze schreef aan de gemeente onder andere: “Het houdt niet op met jullie gezeur. Bovendien is het leuke ijsbaantje ten dode opgeschreven door jullie toedoen, omdat daar een vergunning voor nodig is. (…) Alle leuke dorpsinitiatieven worden door een pietluttige handhavingsambtenaar tenietgedaan. (…) Wij kochten dit stuk grond om het ijsbaantje te laten voortbestaan en lieten er zelfs waterleiding aanleggen. De fruitbomen leken ons ook een leuk initiatief voor het dorp. Dat dit niet doorgaat hebben we geaccepteerd, maar dat door jullie toedoen ook alle ijsbaantoebehoren moesten verdwijnen, zit ons zo hoog dat we het hier misschien niet bij laten.”

Wat zegt de gemeente?
Woordvoerder Manon Hoiting zegt: “De aanleiding van deze handhavingszaak is een verzoek om handhaving door een burger. Bij een verzoek om handhaving zijn we als gemeente in beginsel verplicht om te onderzoeken of sprake is van een overtreding en, indien dat het geval is, tegen deze overtreding te handhaven. Dit volgt uit de zogenaamde beginselplicht tot handhaving. Het is wel zo dat dit dossier nog volop in behandeling is en er nog geen definitieve beslissingen zijn genomen. Er gaan ook nog gesprekken gevoerd worden.”

Wat vindt de buurman?
De buurman die in 2024 de gemeente heeft gevraagd eens te komen kijken op het weiland, omdat daar troep lag en ‘verloedering dreigde’ (mede door restanten van een stacaravan en een container) zegt desgevraagd dat hij geen spijt heeft dat hij de gemeente tipte, maar wél dat het voor de ijsbaan jammer is dat hij ‘slapende honden’ wakker maakte. Hij zegt: “Het ging mij in eerste instantie om het verkrijgen van duidelijkheid wat wel en niet kan op dit perceel en het behoud van de landschappelijke waarden zoals omschreven in de Beheersverordening. We zijn zelf lid van de club, ik zit in de kascommissie en ik heb laatst nog een plan ontworpen voor verplaatsbare lichtmasten. Die keet mocht er staan en dat mag nog steeds, als het bestuur de brief van de gemeente uit juli 2024 nu maar goed had gelezen. Daarin staat namelijk dat de fruitbomen en de rommel weliswaar weg moesten, maar het gebouwtje mocht blijven staan als men daarvoor alsnog een omgevingsvergunning zou aanvragen. Dat had al gemoeten toen het jaren geleden is verbouwd, maar het kan alsnog. De gemeente schreef dat ze die vergunning ook zou verlenen. Wat is dan nog het probleem?”

Klopt dit?
De buurman legt de bewuste brief op tafel die de gemeente op 24 juli 2024 aan de ijsvereniging stuurde en waarin (weliswaar ‘wollig’) staat te lezen dat de gemeente de rommel en de fruitbomen weg wil hebben, maar dat het gebouwtje gelegaliseerd kan worden als er een omgevingsvergunning voor wordt aangevraagd. De buurman vraagt zich af of die boodschap wel tot het bestuur is doorgedrongen. Het antwoord is ja, want het bestuur heeft juristen gevraagd wat zo’n aanvraag kost en dit werd geraamd op bijna 9.000. Dat geld is er niet, zegt het bestuur. Nu nog een vergunning regelen gaat dus niet gebeuren.

Wat zegt de voorzitter?
De voorzitter van de ijsvereniging neemt de buurman niets kwalijk, die hij omschrijft als een gewaardeerd lid van de vereniging. Hij heeft vooral een probleem met de handelswijze van de gemeente, die geen ruimte laat om gemaakte vergissingen in het verleden te herstellen. Hij doelt op het feit dat de vereniging geen vergunning aanvroeg toen het gebouw na 2013 werd uitgebreid. Men kende destijds de overgangsregeling in de Beheersverordening waarschijnlijk niet eens.

Analyse
– De gemeente stelt een Beheersverordening op (2013) waar de ijsbaan niet in past. Men vermeldt een overgangsregeling voor de vereniging.
-Een buurman vraagt in 2024 handhaving om verloedering tegen te gaan en de gemeente handhaaft op rommel, fruitbomen en een clubgebouw (keet).
-De gemeente zegt in een cryptische brief in 2024 dat op basis van de beheersverordening van 2013 het gebouwtje wordt gedoogd, maar dat er bij verbouw alsnog een vergunning had moeten worden aangevraagd. Dat gebeurde niet.
-De ijsvereniging zegt dat het aanvragen van een vergunning te duur is, omdat juristen dit inschatten op 9.000 euro. De buurman ziet het anders en wil wel helpen met de aanvraag. Hij denkt dat dit met een klein bedrag aan leges nog steeds simpel te regelen is.
-Door de vereniging wordt dus ook nu geen vergunning aangevraagd en daarom zet de gemeente door en moet het bestaande gebouwtje in juni 2025 onder dwangsom weg zijn. Dit wekt woede en frustratie op bij het bestuur en de eigenaar van het perceel. “Einde van de ijsvereniging door toedoen van de gemeente”, zegt Femmy Holwerda.

Oplossing?
Wanneer je het relaas van de drie hoofdrolspelers (gemeente, vereniging en buurman) op een rij zet lijkt de oplossing voor de hand te liggen: de vereniging vraagt alsnog een omgevingsvergunning aan. De gemeente zegt hieraan te zullen meewerken. De rommel en fruitbomen komen niet meer terug. Volgens de ijsvereniging is dit station inmiddels gepasseerd wegens de kosten. Men is nu van plan om bij een naderende vorstperiode een ‘evenementenvergunning’ aan te vragen en een tent te plaatsen. Dit zou volgens gemeente en vereniging een goed alternatief kunnen zijn. De voorzitter doet overigens een appél op gemeenten: wees wat milder voor dorpse verenigingen die worden gerund door vrijwilligers.