Column Huub van ’t Hek (september 2022)

Gillend Rijk

Door Huub van ’t Hek

De NAM is niet alleen gillend rijk geworden van de exploitatie van het gasveld in Slochteren. Uit de verhoren van de Tweede Kamercommissie blijkt dat de NAM ook gillend rijk is geworden van het monddood kunnen maken van alle denkbare kritiek. Gillend rijk worden van symbolische mondkapjes. Voor elk kritisch geluid werd en wordt een nieuw, zichtbaar en onzichtbaar, mondkapje bedacht. Ministers hadden maar één opdracht: de NAM te helpen om gillend rijk te worden. Omdat alleen daardoor ook de Staat der Nederlanden ooit gillend rijk zou kunnen zijn.

Gillend rijk word je niet alleen van het opschroeven van de winsten. Gillend rijk word je veel eerder als je alle denkbare kosten zoveel mogelijk kunt afwentelen. Met een gillend rijke fantasie is het de NAM gelukt om iedereen steeds weer een nieuw rad voor ogen te draaien. Alle verhoren verlopen langs één en hetzelfde patroon. De Commissie beschikt over feiten die nagenoeg onbekend zijn bij degene die wordt verhoord. Het is het spel van de gillend rijke verbazing. “Neen, aan mij heeft het niet gelegen”. “Ja, ik heb mij altijd verbaasd over het oppompen van zoveel kubieke meters gas”. “Neen, van verwoestende schade aan huizen en mensenlevens was ons destijds niets bekend”.

De prijs van elektriciteit wordt bepaald door de prijs van het gas, ongeacht hoe de elektriciteit tot stand komt. Bovendien zijn de belastingen op energie extreem verhoogd toen de energieprijzen bleven zakken. Wie een energienetwerk beheert, wordt nu meer dan gillend rijk. De energieleverancier in de rol van de NAM: heel veel inkomsten en de kosten zoveel mogelijk afwentelen.

De Staat als onderneming waar het geld centraal staat. Puur gericht op het maken van financiële winst. Ministers hebben daarin maar één opdracht: het gillend rijk maken van de Staat. Dat is het uitlokken van crimineel gedrag. Dat is een Staat die zich ongepast het geld van haar inwoners toe-eigent. Op dat punt zijn wij nu aangeland.